پایگاه تحلیلی الوقت - آب گل آلود سوریه این روزها برای اشغالگران صهیونیستی مانند یک فرصت شده است. صهیونیست‌ها همزمان با هرج و مرج در سوریه پس از سقوط دولت بشاراسد در حال گسترش مناطق تحت اشغال خود بویژه در منطقه جولان هستند و به نظر میرسد اسرائیل خواب آشفته‌ای را برای منطقه اشغالی جولان دیده است.
جنجال جولان
بلندی‌های جولان تا سال ۱۹۶۷ بخشی از سوریه بود، تا آنکه اسرائیل در آن سال بیشتر این فلات را در جنگ شش روزه تصرف کرد، سپس آن را اشغال و در سال ۱۹۸۱ آن را به طور یکجانبه ضمیمه خاک خود کرد. این الحاق توسط اکثر کشورها به رسمیت شناخته نشد و سازمان ملل و بسیاری از کشورهای اروپایی خواستار خروج اسرائیل از بخش اشغالی جولان تا پیش از سقوط بشاراسد شده بودند.
اکنون پس از سقوط دولت بشار اسد، صهیونیست‌ها منطقه اشغالی خود در جولان را گسترش داده و آن بخش از جولان را که هم تحت کنترل سوریه در همه سال‌های گذشته بوده است، اکنون اشغال کرده‌اند.
تا پیش از سقوط دولت اسد، نیروهای ناظر سازمان ملل برای جداسازی طرف‌های متخاص (UNDOF)در قالب برپایی اردوگاه و پست‌های دیده‌بانی در امتداد جولان مستقر شده بودند و توسط ناظران نظامی «سازمان نظارت بر آتش‌بس سازمان ملل متحد» (UNTSO) پشتیبانی می‌شدند. بین ارتش اسرائیل و سوریه یک «منطقه جداکننده» به مساحت ۴۰۰ کیلومتر مربع - که اغلب به عنوان «منطقه غیرنظامی» نیز شناخته می‌شود - وجود دارد که در آن حضور نیروهای نظامی از هر دو طرف بر اساس توافق آتش بس ممنوع است.
بر اساس «توافقنامه جدایی نیروها» به تاریخ ۳۱ مه ۱۹۷۴، یک «خط آلفا» در غرب منطقه جداکننده ایجاد شد که نیروهای نظامی اسرائیل باید در پشت آن باقی بمانند، و یک «خط براوو» در شرق که نیروهای نظامی سوریه باید پشت آن بمانند. همچنین یک «منطقه محدودکننده» به عمق ۲۵ کیلومتر نیز در دو طرف «منطقه جداکننده» وجود دارد که طرفین در آن مناطق با محدودیت‌هایی برای استقرار نیروها و انواع و مقدار سلاح های مجاز روبرو هستند.
تغییر معادلات
آن چه پیش از همه به نظر میرسد، تغییر معادلات پس از سقوط دولت بشار اسد است. گویا صهیونیست‌ها برنامه‌های بلند پروازانه‌ای را برای گسترش مناطق تحت اشغال خود در منطقه اشغال سوریه آغاز کرده‌اند:
دو برابر کردن جمعیت جولان : گزارش‌ها از جمله از سوی خبرگزاری رویترز حاکی از آن است که رژیم صهیونیستی با افزایش دو برابری ساکنان بلندی‌های جولان موافقت کرده است. «بنیامین نتانیاهو»، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی نیز در بیانیه‌ای گفته است: «تقویت جولان تقویت اسرائیل بوده و این مسئله به ویژه هم‌اکنون حائز اهمیت است. ما به حفظ این (منطقه)، شکوفا کردن آن و شهرک‌سازی در آن ادامه خواهیم داد.» دفتر نتانیاهو نیز در بیانیه‌ای اعلام کرد که دولت به اتفاق آرا به بودجه ۴۰ میلیون شِکلی (۱۱ میلیون دلار) برای «تشویق رشد جمعیتی» در ارتفاعات جولان رأی داد. در این بیانیه آمده است که نتانیاهو این طرح را «با توجه به جنگ و جبهه جدید پیش روی سوریه و به خاطر تمایل به افزایش دو برابری جمعیت جولان» به دولت ارائه داده است. به گفته آوراهام لوین، تحلیلگر مرکز تحقیقات و آموزش آلما، هم‌اکنون ۳۱ هزار صهیونیست در این بلندی‌ها ساکن هستند و ۲۴ هزار اقلیت عرب دروزی نیز در آن حضور دارند که بیشترشان خود را سوری می‌دانند. اسرائیل پس از ضمیمه کردن جولان به خاک خود به جمعیت دروزی در این منطقه پیشنهاد شهروندی داد، اما اکثر آنها با حفظ هویت سوری خود، آن را نپذیرفتند. بسیاری از اهالی جولان در کشاورزی مانند تاکستان و گردشگری مشغول هستند.
گسترش مناطق اشغالی در جولان: از سوی دیگر، به دنبال پیشروی جدید رژیم صهیونیستی در خاک سوریه، رسانه‌های این رژیم اعلام کردند ارتش اسرائیل بیش از ۳۷۰ کیلومتر مربع از خاک آن کشور را به اشغال خود درآورده است. دیده‌بان حقوق بشر سوریه نیز اعلام کرد نیروهای ارتش رژیم صهیونیستی با منفجر کردن یک میدان مین، در حال پیشروی به سمت حومه درعا در نزدیکی منطقه اشغالی جولان هستند. در همین ارتباط کابینه «بنیامین نتانیاهو» نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی با سوء استفاده از شرایط سوریه با طرح توسعه شهرک‌های صهیونیست‌نشین در جولان اشغالی موافقت کرد.
چرایی چشم طمع تل آویو به جولان
اگر بخواهیم کوتاه ترین پاسخ را به چرایی اشغال جولان توسط رژیم صهیونیستی مطرح کنیم، ترس از تهدیدات بزرگترین دلیل اشغال جولان توسط صهیونیست‌ها می‌تواند عنوان شود. مقامات تل آویو منطقه جولان را یک راه عبور برای تهدید اسرائیل از مرزهای سوریه می‌دانند. در عین حال فقط ترس اسرائیل از ناامنی و حمله از جولان نیست که باعث اشغال این منطقه شده است، بلکه جولان برای صهیونیست‌ها دارای اهمیت‌های راهبردی نیز است:
شهرک سازی در جولان، کلید ادامه تاکتیک اشغال: نتانیاهو در تازه ترین سخنان خود بر شهرک‌سازی در جولان تاکید کرده است. بهتر است بدانیم که شهرک سازی‌ها همواره کلید اشغال گیری صهیونیست‌ها در مناطق مختلف بوده‌اند. از نگاه صهیونیست‌ها، شهرک سازی باعث ایجاد حق مالکیت از سوی صهیونیست‌ها خواهد شد و این روش می‌تواند زمینه الحاق کامل مناطق شهرک سازی شده به دیگر مناطق اشغالی را فراهم کند. در جولان نیز نتانیاهو در نظر دارد تا با ساخت شهرک های جدید صهیونیستی، زمینه الحاق این مناطق به دیگر مناطق اشغالی را فراهم آورد. در این زمینه هرچند کشورهای اروپایی و سازمان ملل با الحاق جولان به اسرائیل موافق نیستند، اما به نظر میرسد که دولت آمریکایی ترامپ چراغ سبز را به نتانیاهو داده است و برخی گمانه زنی‌ها حاکی از آن است که ترامپ به دنبال رسمیت بخشیدن به اشغال جولان توسط اسرائیل است. از این رو با آمدن ترامپ، صهیونیست‌ها جرات بیشتری برای اشغال کامل جولان پیدا کرده‌اند.
ایجاد سپر انسانی: این را نیز باید در نظر داشت که رژیم صهیونیستی با ساخت شهرک های یهودی و استقرار جمعیت غیرنظامی در واقع تلاش دارد تا نوعی سپرانسانی را در مناطق اشغالی ایجاد کند. ساخت شهرک‌های صهیونیستی بدلیل استقرار جمعیت غیرنظامی باعث خواهد شد تا احتمال حمله خارجی به مناطق اشغالی بدلیل حضور غیرنظامیان کاهش یابد. با توجه به این که جامعه بین المللی و سازمان ملل، اشغال جولان توسط رژیم صهیونیستی را نپذیرفته است، وضعیت جولان از دیگر مناطق اشغالی بسیار شکننده تر است و از این رو برای صهیونیست‌ها ایجاد سپرانسانی در جولان از طریق شهرک سازی اهمیت بیشتری خواهد داشت.
دهن کجی به نظام بین الملل: تازه ترین جلسه بین المللی در عقبه اردن با اعلام درخواست کشورهای شرکت کننده برای عدم اشغال جولان و بازگشت این منطقه به سوریه همراه بود، اما دو روز بعد از این اجلاس، رژیم صهیونیستی شهرک سازی در جولان را به تصویب رساند. این اقدام تل آویو نشان دهنده دهن کجی این رژیم به تمام خواسته‌ها و رویه‌های نظام بین الملل است و گویا سازوکارهای بین المللی نیز برای صهیونیست‌ها بی معناست، همان گونه که رژیم صهیونیستی بارها به قطعنامه ها و درخواست‌های سازمان ملل دهن کجی کرده است. هرچند در میان رهبران غربی و آمریکا کسی نسبت به این رفتار فراقانونی تل آویو معترض نمی شود.
